Blog

Een verstandelijke handicap is het gebrek aan vermogen om zich te ontwikkelen ten opzichte van leeftijdsgenoten. Vaak is de verstoring zo groot dat een algemeen gemiddelde (van ontwikkeling) niet in het bereik ligt van de getroffen persoon. Door deze verminderde ontwikkeling ervaart de persoon vaak moeilijkheden op verschillende vlakken van de ontwikkeling. Moeite met het leren van lezen, schrijven, rekenen maar ook spraak en motoriek zijn vaak punten waarop de ontwikkeling achterloopt en vaak achtergesteld blijft. Het vermogen tot het vormen van vriendschappen en relaties maakt ook deel uit van de meeste verstandelijke handicaps. Hoewel sommige problematiek gelijk is aan de problematiek van een psychosociale handicap is er een groot verschil. Een verstandelijke handicap openbaart zich vaak vroeg in de ontwikkeling (tijdens het kind zijn) en de psychosociale handicap vaak later (pubertijd). Het bijbehorende lage IQ van personen met een verstandelijke handicap maken ook dat diagnose vrij eenvoudig is, en bij psychosociale handicaps is dit vaak een stuk lastiger.

De exacte oorzaak van een verstandelijke handicap is niet geheel bekend, al speelt genetica een grote rol. Bij het downsyndroom (ook wel Mongoloïde idiotie) is de oorzaak uitsluitend genetisch, het hebben van een derde chromosoom 21 of een deel van dit chromosoom. Dit maakt de ziekte erfelijk, personen zonder enige voorgeschiedenis in de familie zullen vrijwel nooit een kind krijgen met het downsyndroom. Tenzij ze op late leeftijd een kind krijgen, wat de kans aannemelijker maakt op het krijgen van de ziekte. Over het algemeen kan men zeggen dat biomedische, sociale, gedrags- en/of opvoedingsfactoren allemaal een rol spelen bij het ontstaan van een verstandelijke handicap. Opvallend is dat in het Noordoosten van Nederland veruit de meeste personen met een verstandelijke handicap leven. Het percentage kinderen met een verstandelijk beperking schommelt in Noord- en Zuid-Holland tussen de 1 en 1,3% maar in Groningen tussen de 2 en 2,4%.

De gezondheid tijdens de zwangerschap en geboorte spelen ook een rol voor de ontwikkeling van een verstandelijke handicap bij het kind. Zaken als blootstelling aan giftige stoffen zoals alcohol, drugs en ook het roken tijdens de zwangerschap zijn risicofactoren. Een gebrek aan zuurstof tijdens de geboorte of vlak daarna is ook risicoverhogend. Meer informatie over de oorzaken van een verstandelijke handicap zijn te vinden bij het centrum voor consultatie en expertise waar je onder andere terecht kan voor expertise op het gebied van probleemgedrag bij mensen met een stoornis of blijvende beperking.